Το άλογο είναι θηλαστικό περισσοδάκτυλο και ανήκει στην οικογένεια των ιππιδών. Θεωρείται από τα πρώτα σχεδόν ζώα που έχουν εξημερωθεί και ζουν κοντά στον άνθρωπο εδώ και χιλιάδες χρόνια τώρα. Ακόμη και σήμερα εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους πιο πολύτιμους και πιστούς βοηθούς του ανθρώπου.
Όπως και στα παλιά τα χρόνια, έτσι και σήμερα, το άλογο χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο στις αγροτικές δουλειές, για να σέρνει το αλέτρι στο χωράφι σαν μεταφορικό μέσο για μικρές και μεγάλες αποστάσεις, για τη μεταφορά ανθρώπων ή εμπορευμάτων κλπ.
Οπωσδήποτε σήμερα, με την εξέλιξη των μηχανών, το άλογο δεν έχει πια την ίδια αξία που είχε πριν από μερικά χρόνια ακόμη. Άλλωστε ο αριθμός των αλόγων σ’ ολόκληρο τον κόσμο συνεχώς μειώνεται. Σήμερα στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες το άλογο χρησιμοποιείται ελάχιστα για γεωργικές εργασίες, ενώ χρησιμοποιείται κυρίως για ιππασία ή άλλου είδους σπορ.
Το σώμα του αλόγου είναι πολύ αρμονικό και καλύπτεται από κοντό και λείο τρίχωμα, που έχει διάφορα χρώματα, κυρίως όμως, άσπρο, μαύρο ή καφέ ή συνδυασμούς των παραπάνω χρωμάτων. Το κεφάλι του είναι σχετικά μακρύ και λεπτό, τα αυτιά του ίσια μικρά και μυτερά με κατεύθυνση προς τα επάνω.
Από τη θέση, που έχουν τα αυτιά του αλόγου, είναι δυνατό να μαντέψουμε τη ψυχική του κατάσταση και τη διάθεσή του. Όταν το άλογο είναι φοβισμένο, τότε τα αυτιά του είναι τεντωμένα, έτοιμα να πεταχτούν προς τα επάνω. Όταν είναι απλώς ανασηκωμένα και κινούνται προς όλες τις κατευθύνσεις, έτοιμα να συλλάβουν και τον παραμικρό θόρυβο, τότε δείχνουν ότι το άλογο είναι ανήσυχο, χωρίς όμως και
νάναι φοβισμένο. Όταν τ’ αυτιά του είναι κατεβασμένα κι έχουν πάρει σχεδόν οριζόντια θέση, τότε σημαίνει ότι το άλογο είναι πολύ κουρασμένο, αλλά και απόλυτο ήρεμο.
Ο τράχηλος του αλόγου είναι μακρύς, λεπτός και δυνατός, ενώ στην άκρη έχει τη χαίτη. Η οδοντοστοιχία των αρσενικών είναι πλήρης, που σημαίνει ότι έχει όλα τα είδη των δοντιών, ενώ στα θηλυκά, στις φοράδες, δεν είναι πλήρης. Σε κάθε σιαγόνα έχει 6 κοπτήρες που του χρησιμεύουν για να κόβει το χορτάρι, όταν βοσκάει, δύο κυνόδοντες, που δεν είναι καλά αναπτυγμένοι και που του είναι τελείως άχρηστοι πλέον και συνεχώς εκφυλίζονται. Από τα δόντια είναι δυνατό να εξακριβωθεί και η ηλικία του αλόγου, με αρκετά μεγάλη ακρίβεια. Ανάμεσα στους κοπτήρες και στον κυνόδοντα υπάρχει ένα κενό, που μπαίνει το σίδερο του χαλιναριού. Στα προϊστορικά άλογα στη θέση αυτή υπήρχε κάποιο άλλο δόντι, που σήμερα πλέον έχει εξαφανιστεί.
Επειδή το άλογο χρησίμευε πάντα σαν κινητήρια δύναμη, είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο, δινόταν μεγάλη σημασία στην κατασκευή των ποδιών του. Τα πόδια του αλόγου πρέπει να είναι λεπτά, αλλά και δυνατά, ευλύγιστα και πολύ στερεά. Τα πόδια του αλόγου καταλήγουν σε οπλές, που πρέπει να είναι σκληρές, γερές και πολύ καλά αναπτυγμένες.
Το άλογο είναι αποκλειστικά χορτοφάγο ζώο. Το άλογο, σε αντίθεση με τα άλλα ζώα, παρουσιάζει διάφορα είδη βηματισμών. Οι βηματισμοί αυτοί εξαρτώνται, βασικά, από το μήκος του δρασκελισμού που κάνει το άλογο. Με το μέσο δρασκελισμό που κάνει το άλογο, όταν περπατάει κανονικά, ακούγονται να πατάνε στη γη και τα τέσσερα πόδια του αλόγου, ακούγονται δηλαδή οι χαρακτηριστικοί τέσσερις χτύποι. Με το βηματισμό αυτό το άλογο αναπτύσσει ταχύτητα μέχρι 6- 7 χιλιόμετρα την ώρα. Υπάρχει κατόπιν ο μικρός δρασκελισμός, όπου ακούγονται σχεδόν μαζί τρία χτυπήματα και το ακολουθεί κατόπιν ένα. Αυτό σημαίνει ότι με το βηματισμό αυτό πατάνε σχεδόν συγχρόνως στη γη τρία πόδια του αλόγου, ενώ το ένα είναι μετέωρο.
Τέλος, υπάρχει ο μεγάλος δρασκελισμός, όπου ακούγονται τα χτυπήματα των ποδιών ανά δύο. Στην περίπτωση αυτή το άλογο αναπτύσσει τη μεγαλύτερή του δυνατή ταχύτητα, ενώ συγχρόνως έχει πολύ μικρή ισορροπία, γιατί πλέον στηρίζεται κάθε φορά μόνο στα δύο διαγώνια πόδια του. Με βάση λοιπόν το δρασκελισμό του αλόγου, υπάρχουν οι παρακάτω τύποι βαδίσματος: το βάδην, το τροχάδην και ο καλπασμός. Υπάρχει φυσικά και τέταρτος τύπος βαδίσματος, το πλάγιο βάδισμα, αλλά, για να το καταφέρει το άλογο, χρειάζεται ειδική εκπαίδευση.
Πριν από 60 εκατομμύρια χρόνια εμφανίστηκε πάνω στη γη το είδος των ιππιδών, από το οποίο προέρχεται ο ηώιππος, ο πρόγονος του σημερινού αλόγου.
Μερικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ζούσαν πάνω στη γη 10 συνολικά είδη ηώιππων που είχαν ύψος από 25 – 50 εκατοστά περίπου. Προς το μέσο του ηώκαινου, δηλαδή πριν από 35 εκατομμύρια χρόνια, εμφανίζεται ένα άλλο είδος, που αποτελεί συνέχεια του ηώιππου ο ορόιππος.
Από τον ορόιππο ακόμη είχε αρχίσει να αλλάζει ο τρόπος ζωής του αλόγου, γιατί άρχισαν να αλλάζουν και οι συνθήκες στις οποίες ήδη ζούσε. Ο ορόιππος πλέον δε ζούσε σε βαλτώδεις περιοχές, όπως οι προγονοί του, αλλά σε περιοχές πιο στεγνές.
Ο επίιππος ζούσε πλέον σχεδόν αποκλειστικά σε πεδιάδες όπου εύρισκε εύκολα πλούσια τροφή. Ο μεσόιππος ήταν μεγαλύτερος από τις προηγούμενες φόρμες των αλόγων και ζούσε, αποκλειστικά και μόνο, στις ανοιχτές πεδιάδες. Ο μεσόιππος πλησιάζει στη μορφή περισσότερο με τα σημερινά άλογα.
Οι σημερινές φυλές των αλόγων χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες, ανάλογα με την καταγωγή και την προέλευσή τους. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τα άλογα της στέπας, που προέρχονται από τον Κερτάκ. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τα άλογα της ανατολής που προέρχονται από το Ταρπάν και ανήκουν στην κατηγορία αυτή τα άλογα του Ιράν, της Αραβίας και της Αγγλίας.
Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν τα γνωστά μεγαλόσωμα ή και άλογα δυτικά, όπως ονομάζονται, που χρησιμοποιούνται για μεταφορές ή και άλλες βαριές δουλειές.
Τέλος, υπάρχει και η κατηγορία των αλόγων, που είναι γνωστά και με το όνομα πόνεϋ ή πόνυ. Στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στο νησί της Σκύρου ζει σε μισοάγρια κατάσταση ένα είδος πόνυ, που, δυστυχώς όμως, κινδυνεύει να εξαφανιστεί. Τα ελληνικό πόνυ έχουν τελείως διαφορετική προέλευση από τα άλλα είδη των πόνυ που υπάρχουν στον κόσμο. Από την εποχή που εξημερώθηκε το άλογο ο άνθρωπος το χρησιμοποιεί για διάφορες δουλειές.
Οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν τα άλογα στον πόλεμο ήταν οι Σκύθες, που στη συνέχεια δίδαξαν την τέχνη της ιππασίας στους αρχαίους Έλληνες, τους Αιγυπτίους και τους Ασσύριους. Σήμερα τα άλογα χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για ιππασία, που έχει διαδοθεί και πάλι πάρα πολύ στον κόσμο και αποτελεί ένα από τα Ολυμπιακά αγωνίσματα.
