Η δύναμη του χαμόγελου

Της Νατάλιας Χουλιάρα

Όταν μου ζήτησαν να γράψω ένα άρθρο με αυτόν τον τίτλο ένα πλατύ χαμόγελο σχηματίστηκε στο πρόσωπό μου κι έτσι απλά και ξαφνικά έφτιαξε η διάθεση μου. Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα είναι τι σημαίνει για μένα το χαμόγελο και πόσες φορές μ’ έχει γλυτώσει από στενάχωρες καταστάσεις, αμήχανες στιγμές και απροσδόκητες εξελίξεις…

Πόση δύναμη έχει λοιπόν ένα χαμόγελο;

Το χαμόγελο είναι η πρώτη έκφραση στο πρόσωπο ενός μωρού που κάνει τους γονείς να χαζογελάνε με τις ώρες. Τους κάνει να τρέχουν να αποθανατίσουν τη στιγμή, να παίζουν θέατρο προκειμένου να δουν ξανά το χαμόγελο να ζωγραφίζεται στο πρόσωπο του παιδιού τους. Από πολύ νωρίς μαθαίνουμε ότι χαμογελώντας επικοινωνούμε. Ένα μωρό μπορεί να σκέφτεται ότι «για να χαίρονται τόσο πολύ αυτοί οι μεγάλοι όταν χαμογελάω είναι καλό αυτό το χαμόγελο…οπότε ας το κάνω πιο συχνά»! Γρήγορα το μωρό μαθαίνει πως μπορεί να κάνει και τους άλλους να χαμογελούν. Να γελάνε χρησιμοποιώντας διάφορες κινήσεις, ήχους και τη γλώσσα του σώματος. Αυτό ενισχύει στο παιδί την αίσθηση του αστείου και αναπτύσσει τις κοινωνικές δεξιότητες.

Στο ξεκίνημα της ζωής μας το χαμόγελο είναι μία μορφή επικοινωνίας, συνυφασμένη με τη χαρά και την προσέγγιση των γύρω μας.  Στη συνέχεια της ζωής μας το χαμόγελο αποκτά μια έννοια, το ψάχνουμε στις φωτογραφίες μας, το αναζητούμε στις όμορφες στιγμές μας, το μοιράζουμε απλόχερα στη χαρά μας και το ψάχνουμε στα πρόσωπα των αγαπημένων μας. Το χαμόγελο μας κρατάει σε επαφή με τις μικρές απλές στιγμές της ευτυχίας.

Η δύναμη του χαμόγελου έχει και μία επιστημονική διάσταση. Δεν είναι τυχαίο ότι ένας καινούριος κλάδος της ψυχολογίας – η «θετική ψυχολογία» που εισήγαγε ο δόκτωρ Σέλιγκμαν έχει ως στόχο να μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε τι μας κάνει πραγματικά να χαμογελάμε. Η θετική Ψυχολογία, που είναι ιδιαίτερα προσφιλής στην Ευρώπη και την Αμερική ερευνά την «επιστήμη της ευτυχίας». Σύμφωνα με αυτή την επιστήμη, η ευτυχία δεν είναι αποτέλεσμα καλών γονιδίων ή τύχης. Είναι απλώς το ταλέντο να μπορούμε να επικεντρωνόμαστε στις δυνάμεις μας και να τις αξιοποιούμε δημιουργικά. Ενας ολόκληρος κλάδος της ψυχολογίας συνδέει το χαμόγελο με την ευτυχία.

Στην ψυχοθεραπεία ένα χαμόγελο μπορεί να σημαίνει ένα σωρό διαφορετικά πράγματα (όπως αμηχανία, ενόχληση, αποφυγή ενός δύσκολου θέματος). Ωστόσο αυτό που δε θα ξεχάσω όταν έκανα τα πρώτα μου βήματα σαν ψυχολόγος είναι τα λόγια ενός καθηγητή: «Να χαμογελάς. Είναι η πιο ζεστή προσέγγιση στους ανθρώπους που έρχονται να μας δουν. Ένα χαμόγελο είναι η πιο απλόχερη ένδειξη ζεστασιάς, φροντίδας και αισιοδοξίας».

Στη ζωη, στην επιστήμη, στην ψυχοθεραπεία το χαμόγελο έχει νόημα, δύναμη και σημασία… Στη δική σας τη ζωή;

Κλείστε για λίγο τα μάτια, ξεχαστείτε από το στρες της καθημερινότητας, τις έγνοιες και τις ανησυχίες σας και φέρτε στο νου σας στιγμές με τα χαμόγελα της ζωής σας, τις δικές σας χαμογελαστές στιγμές…

Πόση δύναμη έχει το χαμόγελο για σας;

–