paidevo.gr | teachers

Παιδιά εναντίον παιδιών. Μικρό-συμμορίες, εντός των τειχών του σχολείου, απέναντι σε ανυπεράσπιστα, συνήθως μοναχικά, παιδιά. Το bulling και ιδιαιτέρως το ρατσιστικό bulling, τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί κατακόρυφα.

Όπως αναφέρουν πηγές από την Αγγλία που ασχολούνται με το συγκεκριμένο φαινόμενο, όχι μόνο στα στενά γεωγραφικά πλαίσια της Μ. Βρετανία, η αυξανόμενη μετανάστευση και η σταδιακή ένταξη των μικρών παιδιών στην εκπαίδευση, δημιουργεί συνακόλουθα όλα τα φοβικά συναισθήματα στα υπόλοιπα παιδιά.

Οι ειδικοί κάνουν λόγο για «Ισλαμοφοβία» που έχει να κάνει με παιδιά προερχόμενα από χώρες του Ισλάμ και τα οποία θεωρούνται από τους συμμαθητές τους, οιονεί τρομοκράτες και δολοφόνοι.

Παρόμοιες συνθήκες, αναφέρουν οι Άγγλοι παιδοψυχολόγοι, συναντώνται σε χώρες που γίνονται καθημερινά υποδοχείς μεταναστών. Η Αγγλία, το τελευταίο διάστημα, αναμένεται να δεχθεί ένα κύμα μεταναστών από Ρουμανία και Βουλγαρία. Η Ελλάδα είναι σχεδόν ανοχύρωτη από θαλάσσης, καθώς μέσω Τουρκίας -σχεδόν καθημερινά- εισέρχονται παράνομοι μετανάστες.

Όσοι εξ αυτών καταφέρουν να μείνουν στη χώρα και τα παιδιά τους προσπαθήσουν να ενταχθούν στη «νέα κοινωνία», μέσω του σχολείου, βρίσκονται αυτομάτως μπροστά στο φαινόμενο του bulling.

Τα στόματα παραμένουν κλειστά. Κι αν τούτο είναι κλασική αντίδραση ενός παιδιού που υφίσταται bulling, για τα παιδιά των μεταναστών το πρόβλημα μεγεθύνεται. Σύμφωνα με τις «μαύρες» στατιστικές του φαινομένου, το 52% των παιδιών που δέχονται bulling είναι αγόρια, το 32% κορίτσια και το 16% ήταν άγνωστο φύλο (δεν είχε δηλωθεί).

Οι εκθέσεις παγκοσμίως δείχνουν μια δραματική αύξηση του ρατσιστικού bulling εντός των σχολείων. Συνακόλουθα έχουν αυξηθεί τα ποσοστά στους αυτοτραυματισμούς (ως αποτέλεσμα τύψεων και αυτοοικτιρμού) και στις απόπειρες αυτοκτονίας.

(πηγή: iefimerida.gr)

Σε συναγερμό έχουν τεθεί από σήμερα το πρωί η Διεύθυνση Α/Βάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων και η Διεύθυνση Υγιεινής της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων.

Όπως αποκαλύπτει το trikalanews.gr χθες το βράδυ, μαθήτρια του 5ου Δημοτικού Σχολείου Τρικάλων παρουσίασε συμπτώματα μηνιγγίτιδας με πολύ υψηλό πυρετό και μεταφέρθηκε από τους γονείς της στο Νοσοκομείο Τρικάλων.

Οι θεράποντες Ιατροί, προχώρησαν σε παρακέντηση και η μικρή μαθήτρια μεταφέρθηκε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας όπου νοσηλεύεται και αναμένονται τα αποτελέσματα των ιατρικών εξετάσεων για να διαπιστωθεί αν πρόκειται για ιογενή ή μικροβιακή μηνιγγίτιδα.

Τις επόμενες ώρες, οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Νομού Τρικάλων, θα αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν στην απολύμανση της σχολικής μονάδας.

(πηγή: trikalanews.gr)

Γράφει η Μαριλένα Παναγή

Έλλειψη προσβασιμότητας και ελλιπής υποδομή

Λευκωσία: Εκτός σχολείου και εκτός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οδηγούνται πολλοί νέοι με αναπηρίες στην Κύπρο, εξαιτίας της ανεπαρκούς προσβασιμότητας και της ελλιπούς υποδομής που η Πολιτεία τους προσφέρει. Παράλληλα, καταδικάζονται στον κοινωνικό αποκλεισμό αφού αρκετοί χώροι διασκέδασης και συγκέντρωσης των νέων δεν είναι προσβάσιμοι και ως εκ τούτου τα Άτομα με Αναπηρίες δεν μπορούν να συμμετέχουν εύκολα στις δραστηριότητες των συνομήλικων τους.

Τα προβλήματα αυτά δεν είναι καθόλου άγνωστα στην Κύπρο, αφού κατά καιρούς το αναπηρικό κίνημα τα επαναφέρει στο προσκήνιο. Ωστόσο, αποδεικνύονται πλέον και από έρευνα την οποία διεξήγαγε το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ στα πλαίσια του προγράμματος του «Νεολαία σε δράση».

Μάλιστα, στην έρευνα αυτή συμμετείχαν μεταξύ άλλων εθελοντών και 20 νέοι με αναπηρίες, γεγονός που κάνει τα αποτελέσματα της έρευνας να πλησιάζουν πολύ περισσότερο την πραγματικότητα της Κύπρου στο θέμα των νέων ΑμεΑ.

Στόχος της έρευνας, όπως αναφέρεται σε επίσημη ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ, ήταν να «αναδειχθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι ανάπηροι στην Κύπρο σε σχέση με την κοινωνικοποίηση τους».

Κατά τη διεξαγωγή της έρευνας, σύμφωνα με την ανακοίνωση, «προέκυψαν αρκετές δυσκολίες αφού σε αυτή συμμετείχαν και άτομα με αναπηρία» αλλά, προστίθεται, αυτός ήταν και ο στόχος της διεξαγωγής της, «να βγει το αποτέλεσμα μέσα από την πραγματικότητα».

Αναφέρεται ότι τουλάχιστον για το θέμα της προσβασιμότητας των κτηρίων, το αναπηρικό κίνημα εδώ και χρόνια διεξάγει τον δικό του αγώνα ενώ βρίσκεται σε ισχύ και σχετική νομοθεσία, η οποία ωστόσο πολύ συχνά παραβιάζεται τόσο από ιδιώτες όσο και από το δημόσιο σε ορισμένες περιπτώσεις.

Τα συμπεράσματα: Υπάρχει θέληση αλλά όχι υποδομή

– Γενικό συμπέρασμα της εν λόγω έρευνας είναι το γεγονός ότι όλα τα άτομα με αναπηρία επιθυμούν να ζουν κανονικά στο κοινωνικό σύνολο και να συμμετέχουν στα της κοινωνίας.

– Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι η ανεπαρκής υποδομή δημόσιων και ιδιωτικών χώρων τους εμποδίζει στο να πετύχουν το στόχο τους αφού περιορίζονται οι επιλογές που έχουν στη διάθεση τους για κοινωνικοποίηση.

– Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι περισσότεροι νέοι με αναπηρίες επιθυμούν να ζουν ανεξάρτητα και μόνοι τους.

– Εμπόδιο σε αυτή τους την επιθυμία στέκεται, όπως φαίνεται να κατέδειξε η έρευνα, η ελλιπής κρατική στήριξη αλλά και η έλλειψη υποδομής σε κτήρια και εγκαταστάσεις αλλά και στον τομέα της επαγγελματικής αποκατάστασης.

– Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι νέοι με αναπηρία, των οποίων η οικογένειες αποδέχθηκαν το πρόβλημα τους, βρίσκονται σε καλύτερη θέση από εκείνους που αντιμετωπίζουν προβλήματα αποδοχής της αναπηρίας τους από το οικογενειακό τους περιβάλλον.

(πηγή: philenews.com)

Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών

Η συγκλονιστική εμπειρία των μουσικών της ΚΟΑ στα σχολεία των υποβαθμισμένων περιοχών

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με τους άλλους. Υπάρχουν παιδιά που δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες στη μόρφωση, την παιδεία και την εκπαίδευση. Υπάρχουν παιδιά που δε θα πάνε να ακούσουν μουσική, να δουν θέατρο. Πολλές φορές δε μπορεί καλά-καλά να παίξουν.   Όμως αυτά τα παιδιά είναι το ίδιο ευαίσθητα, κάποια μπορεί να είναι εξαιρετικά ταλαντούχα. Ο χρόνος θα περάσει και δε θα το μάθουν ίσως ποτέ, καθώς δε τους δόθηκε μια ευκαιρία.   H Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ξεκίνησε φέτος ένα πρόγραμμα, το Δικαίωμα στη μουσική, το οποίο φιλοδοξεί κατ΄αρχάς να μεταδώσει το μήνυμα ότι η μουσική δεν είναι μία πολυτέλεια προορισμένη μόνον για μυημένους ή προνομιούχους, αλλά ένα αγαθό στο οποίο μπορούν και πρέπει να έχουν πρόσβαση όλοι.

Γι αυτό η Ορχήστρα δραστηριοποιείται και συναντά τους, κάθε ηλικίας, συμπολίτες μας που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας ή προβλήματα οικονομικά, που οφείλουν για κάποιο λόγο να ζουν περιορισμένοι ή μακριά και τους προσφέρει την χαρά της ακρόασης ζωντανής μουσικής.   Το πρόγραμμα αναπτύσσεται μέσω δύο βασικών δράσεων. Η μία αφορά στην πραγματοποίηση δωρεάν συναυλιών από ένα από τα οκτώ διαφορετικά μουσικά σύνολα της Κ.Ο.Α. κάθε φορά, σε ειδικά σχολεία, ιδρύματα για παιδιά, σχολεία σε υποβαθμισμένες περιοχές, νοσοκομεία παίδων, ιδρύματα αγωγής ανηλίκων και θεραπευτικές κοινότητες, όπως οι μονάδες του προγράμματος 18 ΑΝΩ του Ψ.Ν.Α., το Πρόγραμμα Απεξάρτησης «Θησέας», οι Φυλακές Κορυδαλλού, οι Φυλακές Ανηλίκων Αυλώνα, η Κιβωτός του Κόσμου, η Θεοτόκος, τα Ιδρύματα Χατζηκυριάκειο και Χατζηκώνστα, η Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών, το Νοσοκομείο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» κ.ά.

Συναντήσαμε τους ανθρώπους της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και τους μουσικούς που παίρνουν μέρος στο πρόγραμμα. Μοιράστηκαν μαζί μας τις ιστορίες τους. Είναι συγκλονιστικές.

Ειδικό Σχολείο Κορυδαλλού

Τι επιδιώκει ακριβώς η Κ.Ο.Α. μέσω αυτού του προγράμματος;

Καταρχάς επιδιώκει να προσφέρει χαρά και ουσιαστική ψυχαγωγία σε παιδιά ή και ενήλικες που για διαφορετικούς λόγους ο καθένας δυσκολεύονται ή και αδυνατούν να έρθουν οι ίδιοι στις τακτικές μας συναυλίες. Επιδιώκει επίσης να δώσει ειδικά στους μικρότερους ακροατές μία πρώτη γεύση από το τι είναι μία ορχήστρα, ποιος είναι ο κόσμος της, ποια μουσικά όργανα την αποτελούν, τι ήχο παράγουν και όλα αυτά να τους τα διδάξει μ΄έναν άμεσο, μη ακαδημαϊκό τρόπο που δανείζεται συχνά τους όρους του παιχνιδιού.

Έτσι καταλύεται η επιφύλαξη ορισμένων μικρότερων αλλά και μεγαλύτερων ακροατών απέναντι σ΄ένα μουσικό είδος (τη λόγια μουσική) που αντιμετωπίζεται συχνά με δέος και με το φόβο ότι πρόκειται για κάτι που δεν μπορεί ο ακροατής να το προσλάβει άμεσα, εν αντιθέσει με άλλα είδη μουσικής. Μακροπρόθεσμα ένας ενήλικος μπορεί να γίνει ένας συνειδητός ακροατής και ένας ανήλικος να αποτελέσει μέλος μίας νέα γενιάς μουσικών ή μουσικόφιλων. Αυτή είναι και η ευχή μας: σε μία χώρα όπου η μουσική παιδεία υστερεί, το μέλλον να είναι πολύ πιο ευοίωνο και «εξοπλισμένο» με ακόμα περισσότερους ταλαντούχους μουσικούς και κυρίως με πολύ περισσότερους ταλαντούχους ακροατές.

5ο Δημοτικό σχολείο Ιλίου

Ποιό είναι το πιο ενδιαφέρον πράγμα που συναντήσετε μέχρι στιγμής;

Αυτό που μας εξέπληξε απ΄την αρχή ήταν η τεράστια ζήτηση που υπήρχε από τα σχολεία της Αττικής. Και να φανταστείτε ότι αυτό το πρόγραμμα δεν το διαφημίσαμε μια που η φετινή του εφαρμογή είναι πιλοτική. Έτσι απευθυνθήκαμε ουσιαστικά σε λίγους φορείς ή σχολεία που ήδη γνωρίζαμε. Σε διάστημα μικρότερο των 15 ημερών τα τηλέφωνα στο γραφείο άρχισαν να χτυπούν ασταμάτητα από καθηγητές σχολείων ή επικεφαλής ιδρυμάτων που είχαν πληροφορηθεί από συναδέλφους ή φίλους τους για το πρόγραμμά μας και επιθυμούσαν να δηλώσουν συμμετοχή. Αποτέλεσμα; Ενώ ξεκινήσαμε με προϋπολογισμό που θα κάλυπτε 48 συναυλίες, κάνοντας αλχημείες κατορθώσαμε να προγραμματίσουμε τελικώς 64 συναυλίες.

11ο Δημοτικό Σχολείο Αγίων Αναργύρων

Ποιό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που συναντήσατε μέχρι στιγμής;

Οι χώροι και η υλικοτεχνική υποδομή πολλών από αυτά τα σχολεία ή τους φορείς. Για πολλές περιπτώσεις δεν αναφερόμαστε απλώς στην έλλειψη κατάλληλου χώρου υποδοχής μίας συναυλίας ή γενικώς μίας καλλιτεχνικής δραστηριότητας. Αναφερόμαστε σ΄ό,τι θα έπρεπε να είναι αυτονόητο: αξιοπρεπείς χώροι διδασκαλίας που έχουν εξασφαλισμένα τα απολύτως βασικά όπως π.χ. θέρμανση. Αντιστοίχως ελλείψεις συναντήσαμε και σε ειδικευμένο διδακτικό προσωπικό -καθηγητές μουσικής-,  τόσο στα κανονικά όσο και στα ειδικά σχολεία. Έχουμε ταλέντο στη μουσική ως χώρα; Έχουμε πολλά ταλέντα αλλά ίσως ακόμα σημαντικότερο είναι ότι έχουμε πολλούς ανθρώπους που αγαπούν πραγματικά την μουσική ανεξαρτήτως είδους. Γι αυτό κι ο βασικός στόχος μας σ΄αυτό το πρόγραμμα είναι κυρίως να διαπλάσουμε ακόμα περισσότερους συνειδητούς ακροατές με αγάπη για την μουσική.

145ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών

Οι μουσικοί μας αφηγούνται τις ιστορίες τους από τα σχολεία      Παναγιώτης Τζιώτης (Α’ Βιολί):

«Με συγκίνησε μία φράση που την άκουσα από δύο διαφορετικούς ανθρώπους στις συναυλίες που δώσαμε σε φυλακές: «Νόμιζα ότι η κλασική μουσική είναι κάτι ελιτίστικο, έξω και μακριά από εμένα. Άλλαξα γνώμη…».

Κάτι άλλο που μου έκανα φοβερή εντύπωση ήταν ο τρόπος που αντέδρασαν στην μουσική δύο μωρά (πολύ μωρά, σε καρότσι) στο πρόγραμμα απεξάρτησης μητέρων του 18 ΑΝΩ: Παρακολουθούσαν απολύτως ήσυχα, με ολάνοιχτα μάτια, απολύτως προσηλωμένα-και μετά νομίζουμε εμείς ότι έχουμε αυτοσυγκέντρωση και αυτοκυριαρχία.

Ούτως ή άλλως αυτές οι συναυλίες δείχνουν σ΄αυτά τα παιδιά πώς μπορείς να είσαι προσηλωμένος σ΄ένα στόχο, μετέχοντας σε κάτι ομαδικό χωρίς να χάνεις τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σου, χωρίς να εξαφανίζεται η προσωπικότητά σου. Ίσως όμως εμείς να μαθαίνουμε περισσότερα τελικά. Εγώ αισθάνομαι ότι με αυτές τις συναυλίες επανακαθορίζεται η στάση μας απέναντι στην ζωή.

Από μικρός που έπαιζα μουσική, παρακολουθούσα τα μαθήματά μου κι αγωνιζόμουν, υπήρχαν στιγμές που αναρωτιόμουν για ποιο λόγο τα κάνω όλα αυτά; Ε, λοιπόν μετά την πρώτη τέτοια συναυλία μας έδωσα για πρώτη φορά την απάντηση. Συνειδητοποίησα τον εαυτό μου εξ αντανακλάσεως».

20ο Δημοτικό Σχολείο Ιλίου

Κώστας Αυγερινός (τρομπόνι-κορυφαίος):

«Ίσως αυτές να είναι οι ωραιότερες συναυλίες που έχουμε ποτέ δώσει. Τι μου έχει κάνει την μεγαλύτερη εντύπωση; Μ΄έχει συγκινήσει η αφοσίωση με την οποία φροντίζουν οι καθηγητές στα ειδικά σχολεία τους μαθητές τους-κι αυτό παρότι εργάζονται συχνά σε πολύ αντίξοες συνθήκες και πρώτα-πρώτα από την πλευρά της υλικοτεχνικής υποδομής. Αυτό είναι κι ένα μάθημα ζωής για εμάς. Δεν θα ξεχάσω επίσης ποτέ ένα κανονικό δημοτικό σχολείο στο Χιλιομόδι όπου, χάρη σε απολύτως αφοσιωμένους δασκάλους και σε μία εκπληκτική δασκάλα μουσικής, τα παιδιά ήταν περισσότερο κι από ενημερωμένα για το τι είναι μία συμφωνική ορχήστρα, τι είναι και πώς ακούγεται κάθε μουσικό όργανο και τι θα τους παίζαμε. Το αποτέλεσμα ήταν ότι παρακολούθησαν την συναυλία απόλυτα αφοσιωμένα, με βλέμματα γεμάτα αγάπη και θαυμασμό. Αντιθέτως έχουμε συναντήσει σε μουσικά σχολεία παιδιά με πολύ λιγότερες γνώσεις.

Όσο για τα ειδικά σχολεία ποτέ δεν έχουμε συναντήσει μεγάλες δυσκολίες γιατί η μουσική καθηλώνει τα παιδιά. Και βέβαια έχουμε συναντήσει ειδικά παιδιά με μεγάλο μουσικό ταλέντο. Στο 18 ΑΝΩ πάλι ήθελα περισσότερο να μιλάω μ΄αυτά τα παιδιά παρά να παίζω μουσική: Ξεκινώντας απ΄την κλασική μουσική κάναμε εξαιρετικά ενδιαφέρουσες κουβέντες για τα πάντα…»

20ο Δημοτικό Σχολείο Ιλίου

Σπύρος Λάμπουρας (κρουστά-κορυφαίος):

«Παίζοντας στα ειδικά σχολεία καταλαβαίνεις την δύναμη που έχει η ζωή μέσω της μουσικής. Δεν θα ξεχάσω π.χ. ποτέ ένα παιδάκι από κάποιο ειδικό σχολείο το οποίο είχε και κινητικές δυσκολίες τέτοιες ώστε να του είναι δύσκολο ακόμα και να κρατήσει το ντέφι. Κι όταν τα κατάφερε η χαρά του ήταν τόσο μεγάλη που κατασυγκινήθηκα. Αντίθετα μία αρνητική εμπειρία μου προέρχεται από τους μαθητές σε ορισμένα κανονικά σχολεία. Είναι σαφές ότι από αυτά τα παιδιά λείπει το συναίσθημα καθώς είναι εγκλωβισμένα για να μην πω κεραυνοβολημένα από μία κακώς εννοούμενη τετράγωνη λογική που δεν αφήνει κανένα περιθώριο στην φαντασία τους».

Χριστίνα Παντελίδου (όμποε)-Βαγγέλης Σταθουλόπουλος (φλάουτο):

«Υπήρξαν πολλές στιγμές που συγκινηθήκαμε πολύ. Όταν π.χ. συναντήσαμε σ΄ένα ειδικό σχολείο ένα αυτιστικό κορίτσι που μετά βίας μιλούσε κι όμως ήξερε όλα τα μουσικά όργανα μιας συμφωνικής ορχήστρας, ξεχωρίζοντας ακόμα π.χ. και το αγγλικό κόρνο από το όμποε. Γι αυτό και ζητήσαμε από εκείνην να μας παρουσιάσει: «Ο Βαγγέλης που παίζει φλάουτο, ο Σπύρος που παίζει κλαρινέτο…». Ζήσαμε μία αντίστοιχη συγκλονιστική εμπειρία σ΄ένα ειδικό σχολείο όπου γνωρίσαμε και τον Στέλιο, ένα αγοράκι 7-8ετών με σύνδρομο Down. Όταν ξεκινήσαμε να παίζουμε ο Στέλιος κάθισε δίπλα στον Μουρίκη (κλαρινέτο) και τον παρακολουθούσε μαγεμένος κι ακίνητος, χωρίς να τον ενοχλεί καθόλου. Ήταν απόλυτα δοσμένος. Στο τέλος κάναμε ένα παιχνίδι καλώντας μερικά παιδιά να μας διευθύνουν (ακολουθούσαμε τον ρυθμό τους πηγαίνοντας πιο αργά ή πιο γρήγορα, πιο ψηλά ή πιο χαμηλά). Ο Στέλιος ήταν ο πιο ενθουσιώδης κι ο πιο παραστατικός. Και είχε μετά τέτοιο ενθουσιασμό που υποκλίθηκε και ήρθε και μας φίλησε με πολλή αγάπη έναν-έναν με την σειρά που είχαμε και στο κουιντέτο. Η αλήθεια είναι ότι όπου πήγαμε παρατηρήσαμε ότι τα παιδιά νοιώθουν πολύ πιο οικεία όταν μας βλέπουν να παίζουμε έτσι, με τα καθημερινά μας ρούχα, καθισμένοι δίπλα τους. Άλλη φοβερή εμπειρία ήταν στο 18 ΑΝΩ, όπου πήγαμε να παίξουμε σε 6-7 κοπέλες. Μας υποδέχτηκαν πολύ ζεστά στο σαλόνι του σπιτιού όπου φιλοξενούνται. Είχαν φτιάξει και μηλόπιτα να μας κεράσουν. Μία από τις κοπέλες ήταν ρωσικής καταγωγής. Όταν παίξαμε λοιπόν «Το Πέταγμα της Μέλισσας», την ορχηστρική εισαγωγή της όπερας του Νικολάι Ρίμσκι-Κόρσακοφ «Το παραμύθι του τσάρου Σαλτάν», η οποία είναι εμπνευσμένη από το ομώνυμο ρωσικό παραδοσιακό παραμύθι, η κοπέλα αυτή που δεν ήξερε ποιο είναι το μουσικό κομμάτι μας εξομολογήθηκε ότι όση ώρα παίζαμε η μουσική την έκανε να ανακαλέσει ένα παραμύθι που είχε ακούσει μικρή στην Ρωσία. «Ποιο;» την ρωτήσαμε. «Το παραμύθι», απάντησε, «του τσάρου Σαλτάν»!

Στην ίδια συναυλία, επειδή ήταν της Αγίας Άννας και ένα από τα κορίτσια το λένε Άννα, μας ζήτησαν να της παίξουμε κάτι. Της παίξαμε ένα κομμάτι από την μουσική του Μάρβιν Χάμλις για το «Κεντρί». «Θα ‘χω να το λέω», μας είπε συγκινημένη, «πως οι μουσικοί της Κρατικής μου έπαιξαν στην γιορτή μου. Ξέρετε τι είναι αυτό για μένα;». Μετά μας ζήτησαν όλες να παίξουμε λίγο ακόμα. Τις ρωτήσαμε τι. Κι εκείνες αν και ήταν ακόμα 9 Δεκεμβρίου μας ζήτησαν χριστουγεννιάτικα. Για εμάς αυτός ήταν ένα συμβολισμός της επιστροφής αυτών των κοριτσιών στην κανονικότητα μίας οικογενειακής ζωής…»

Eιδικό Δημοτικό Σχολείο Κερατσινίου

Νίκος Χαλιάσας (β’ βιολί):

«Κάτι που με εντυπωσιάζει σε αυτές τις συναυλίες και συνοψίζει και τον στόχο μας νομίζω είναι αυτό που μας έχει συμβεί αρκετές φορές: Ολοκληρώνουμε το πρόγραμμά μας και τα παιδιά μας μπιζάρουν ρυθμικά και εν χορώ «κι άλλο κι άλλο…». Μου έχει επίσης συμβεί να μας πουν αργότερα γονείς ότι αφού δώσαμε μία συναυλία σε κάποιο σχολείο, τα παιδιά τους, τους ζήτησαν να ασχοληθούν με τη μουσική. Δεν είναι τόσο περίεργο αν σκεφτεί κανείς ότι πολλά από αυτά τα παιδιά δεν έχουν την δυνατότητα να πάνε σε μία συναυλία συμφωνικής μουσικής ή να δουν από κοντά τα μουσικά όργανα. Αυτή είναι νομίζω και μία από τις βασικότερες επιδιώξεις αυτού του προγράμματος: Κάποια παιδιά επιστρέφοντας στο σπίτι τους μετά από μία τέτοια συναυλία να πουν στους δικούς τους π.χ. «θέλω να μάθω τσέλο»…».

Το πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών συνεχίζεται όλο και σε περισσότερα σχολεία.

Παράλληλα συνεχίζονται οι συνήθεις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της Ορχήστρας οι οποίες, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, προβλέπουν:

1. «Ανοιχτές δοκιμές»: Πρόσκληση παιδιών προσχολικής ηλικίας και μαθητών του δημοτικού να παρακολουθήσουν επιλεγμένες δοκιμές της Ορχήστρας
2. Παρακολούθηση των συναυλιών της Κ.Ο.Α. από μαθητές σχολείων όλων των βαθμίδων και σπουδαστές ωδείων με την συμβολική συμμετοχή των 3 ευρώ (για ομαδικές κρατήσεις)
3. Εργαστήρια για χάλκινα πνευστά όλων των επιπέδων και ηλικιών από κορυφαίους μουσικούς της Κ.Ο.Α. που προσφέρουν δωρεάν τις γνώσεις τους στους ενδιαφερόμενους

Τα εργαστήρια γίνονται και φέτος σε συνεργασία με το Ωδείο «Φίλιππος Νάκας»   Το πρόγραμμα «Δικαίωμα στη Μουσική» εφαρμόζεται χάρη στην δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος».

(πηγή: www.lifo.gr Οι φωτογραφίες μας παραχωρήθηκαν από την ΚΟΑ)

Γράφει ο Φώτης Ρήνας

Οι πρώτες προσπάθειες για δημιουργία ελληνικής μουσικής και θεατρικής παραγωγής, καθώς και ο πόθος για εξευρωπαϊσμό, θα οδηγήσουν στην δημιουργία του Αθηναϊκού τραγουδιού, του Κωμειδυλλίου, της Αθηναϊκής επιθεώρησης  και της Οπερέτας. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τρία από τα τέσσερα αυτά είδη είναι μουσικο-θεατρικά. Η έλλειψη τεχνολογίας αποθήκευσης και αναμετάδοσης του ήχου μετατρέπει το θέατρο σε όχημα διάδοσης της μουσικής, αφού μεγάλη μερίδα του κοινού πηγαίνει στο θέατρο για να ακούσει μουσική.

Η πρώτη προσπάθεια που έγινε για τη δημιουργία ελληνικού τραγουδιού, χρονολογείται αρκετά χρόνια πριν το κωμειδύλλιο την επιθεώρηση και την οπερέτα. Στην ρομαντική Αθήνα των δεκαετιών 1860 και 1870 πολλά ποιήματα ποιητών όπως: Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Αχιλλέας Παράσχος, Αλέξανδρος Ραγκαβής, κ.α. προσαρμόζονταν σε μελωδίες από ιταλικές άριες ή γερμανικά εμβατήρια και τραγουδιόνταν από τον κόσμο. Η συνήθεια αυτή ατόνησε, προς το τέλος του 19ου αιώνα, όταν κάποιοι επαγγελματίες ή ερασιτέχνες μουσικοί τόλμησαν να μελοποιήσουν με δικές τους δυτικότροπες αλλά σχετικά πρωτότυπες μελωδίες τα ποιήματα των ρομαντικών ποιητών της εποχής, δημιουργώντας έτσι τα πρώτα ελληνικά τραγούδια που συνιστούν το λεγόμενο Αθηναϊκό τραγούδι. Τα τραγούδια αυτά δημιουργούνται και λειτουργούν αυτόνομα και όχι μέσα στα πλαίσια μιας θεατρικής παράστασης, όπως ήταν το Κωμειδύλλιο, η Αθηναϊκή Επιθεώρηση ή η Οπερέτα.

Το Αθηναϊκό τραγούδι δημιουργείται και ζει παράλληλα με την Αθηναϊκή καντάδα. Τα δυο είδη φέρουν έντονη την επιρροή του ιταλικού μπελ κάντο και της επτανησιακής καντάδας και σε πολλές περιπτώσεις υπηρετούνται από τους ίδιους δημιουργούς. Το Αθηναϊκό τραγούδι αποτελεί ένα είδος καντσονέτας (ελαφρό μικρό ιταλικό τραγούδι), άλλοτε ρομαντικής και άλλοτε εύθυμης, που συνοδεύεται από πιάνο ή κιθάρα και κατά κανόνα εκτελείται σόλο ή ντουέτο (πρίμο – σεκόντο), ενώ η καντάδα είναι πολυφωνική και συνοδεύεται από μαντολίνα και κιθάρες. Το Αθηναϊκό τραγούδι υπηρετήθηκε από το Χρίστο Στρουμπούλη, το Νικόλαο Κόκκινο, το Νίκο Χατζηαποστόλου (το συνθέτη τόσων επιτυχημένων οπερέτων, που υπηρέτησε πιστά και το Αθηναϊκό τραγούδι), το Δημήτριο Ρόδιο, τον Τίμο Ξανθόπουλο κ.α.

Στα τέλη του 19ου αιώνα γεννιέται στην Αθήνα το Κωμειδύλλιο. Πρόκειται για μουσική κωμωδία με ηθογραφικό περιεχόμενο. Η μεγάλη του ακμή σημειώθηκε γύρω στο 1890 και δημιουργήθηκε μετά από «ανελέητη» μίμηση ανάλογων ευρωπαϊκών ειδών. Κάθε έργο ήταν δυνατόν να περιέχει δεκαπέντε, είκοσι ή και περισσότερα τραγούδια, ανάλογα με την έκτασή του. Τα τραγούδια αυτά γράφονταν πάνω στα ιταλικά και γαλλικά πρότυπα, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις οι μουσικοί δεν δίσταζαν να ξεσηκώσουν αυτούσιες τις πιο δημοφιλείς και αγαπητές μελωδίες του ευρωπαϊκού λυρικού θεάτρου της εποχής. Στη διαμόρφωσή του έχουν συμβάλλει, το έργο και ο αγώνας για την επικράτηση της δημοτικής γλώσσας (Ψυχάρης, Παλαμάς, Καρκαβίτσας, Ροΐδης κτλ), η λαογραφική τάση από τις μελέτες του Ν. Πολίτη, όπως και το νατουραλιστικό κίνημα, που από τη Γαλλία ξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα, εχθρός του ξεπερασμένου πια ρομαντισμού. Επίσης επιρροή στην τελική διαμόρφωση του κωμειδυλλίου ασκήθηκε και από την αρμενική οπερέτα.

Αφετηρία, το έργο οι «Μυλωνάδες», κωμωδία που φαίνεται πως μεταφράστηκε από τα ιταλικά και ήταν μια από τις παλαιότερες του ελληνικού δραματολογίου, για λόγους ανηλεούς ανταγωνισμού μεταξύ των θιάσων της εποχής, διασκευάστηκε σε μουσική κωμωδία. Το έργο αποτέλεσε τεράστια επιτυχία του Ευάγγελου Παντόπουλου, του σημαντικότερου ίσως ηθοποιού του καιρού εκείνου. Γνωστά κωμειδύλλια που σε διάφορες εκδοχές ανεβάζονται μέχρι και σήμερα είναι: «Η τύχη της Μαρούλας» (1889), σε κείμενο Δημητρίου Κορομηλά, στίχους Δημητρίου Κόκκου  και μουσική Ανδρέα Σάιλερ. «Ο Μπαρμπα Λινάρδος» (1890), σε κείμενο και μουσική Δημητρίου Κόκκου και ενορχήστρωση Ανδρέα Σάιλερ. «Η Λύρα του Γερονικόλα», σε στίχους και μουσική Δημητρίου Κόκκου. «Ο Καπετάν Γιακουμής», σε στίχους και μουσική Δημητρίου Κόκκου. «Ο γενικός γραμματεύς» (1892) σε κείμενο Ηλία Καπετανάκη  και μουσική Λουδοβίκου Σπινέλλη, κ.ά.

Περίπου στα μέσα της δεκαετίας του 1890, το κωμειδύλλιο έδειξε έντονα σημάδια κόπωσης. Τότε έκανε την εμφάνισή της η Αθηναϊκή επιθεώρηση, ένα νέο θεατρικό είδος που κληρονόμησε τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό του κωμειδυλλίου, αλλά τον καλλιέργησε σε μια φόρμα πιο κατάλληλη για τον σκοπό αυτό. Σημαντική διαφορά ανάμεσα στα δυο θεατρικά είδη είναι ότι στο κωμειδύλλιο ολόκληρη η παράσταση είναι ένα έργο, με αρχή, μέση και τέλος, ενώ η επιθεώρηση είναι σπονδυλωτό θέαμα με αυτόνομα θεατρικά σκετς, τα λεγόμενα «νούμερα». Στο νέο αυτό θεατρικό είδος η μουσική είχε ίση αν όχι και μεγαλύτερη βαρύτητα από το κείμενο. Το μεγαλύτερο μέρος του κοινού θεωρούσε τη μουσική σημαντικότερη κι από την ίδια την παράσταση και δεν πρέπει να θεωρηθεί τυχαίο ότι ενώ τα κείμενα παρέμεναν ανέκδοτα, τα τραγούδια εκδίδονταν σε παρτιτούρες και κυκλοφορούσαν ευρύτατα. Τα τραγούδια αυτά, ήταν που δημιουργούσαν τη μεγάλη επιτυχία στις επιθεωρήσεις και έκαναν τους ίδιους ανθρώπους να πηγαίνουν ξανά και ξανά σε μια παράσταση.

Στα πρώτα της βήματα η επιθεώρηση ακολουθεί την πρακτική του κωμειδυλλίου, ξεσηκώνοντας ατόφιες τις μελωδίες από ευρωπαϊκές οπερέτες και προσαρμόζοντας επάνω τους ελληνικούς στίχους. Η αντιγραφή αυτή όχι μόνο δεν αποτελούσε ντροπή αλλά ήταν λόγος διαφήμισης της συγκεκριμένης παράστασης. Λίγοι μουσικοί έμπαιναν στον κόπο να διασκευάσουν ή να παραλλάξουν ελαφρώς μια μελωδία. Οι περισσότεροι την διατηρούσαν στην αρχική της μορφή, ενώ το να μπαίνουν οι μελωδίες ατόφιες στα ελληνικά έργα αποτελούσε επίσημη θέση αρκετών μουσικών και συγγραφέων. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, ο οποίος πίστευε ότι η διασκευή αλλοίωνε τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα της μουσικής.

Η πρώτη ελληνική επιθεώρηση που έκανε την εμφάνισή της στο κοινό της Αθήνας ήταν το «Λίγο απ’ όλα» του Μίκιου Λάμπρου το 1894. Ακολούθησε μια δεκάχρονη σιωπή, για να επανεμφανιστεί δριμύτερη στις αρχές του 20ου αιώνα και να φθάσει, με περιόδους ακμής και παρακμής, μέχρι τις μέρες μας. Οι ετήσιες επιθεωρήσεις όπως Τα Παναθήναια, ο Παπαγάλος, το Πανόραμα, ο Πειρασμός, κ.α. άφησαν έναν μεγάλο αριθμό από τραγούδια που ο απόηχος κάποιων από αυτά φθάνει μέχρι τις μέρες μας.

Πολλοί μουσικοί συνέβαλαν στην διαμόρφωση της μουσικής της επιθεώρησης όπως ο Άγγελος Μαρτίνο, ο Αντώνης Βώττης, ο Γρηγόρης Κωνσταντινίδης κ.α. Ανάμεσά τους εξέχουσα θέση κατέχει ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης. Κατά την περίοδο του μεσοπολέμου η επιθεωρησιακή μουσική γράφεται από συνθέτες όπως οι: Σώσος Ιωαννίδης, Κώστας Γιαννίδης, Γρηγόρης Κωνσταντινίδης, Αντώνης Βώττης ενώ ακόμα και ο Αττίκ υποχωρώντας στη γοητεία της επιθεώρησης γράφει το “Παρί – Psiri”. Τα κείμενα και τα τραγούδια αποδίδονταν από σημαντικούς κωμικούς ηθοποιούς όπως ο Πέτρος Κυριακός, ο Κυριάκος Μαυρέας, η Νίτσα Λαζαρίδου.

Πολλοί συγγραφείς έγραψαν κείμενα για την επιθεώρηση αλλά και στίχους για τα τραγούδια της. Όπως οι: Μπάμπης Άννινος, Πολύβιος Δημητρακόπουλος, Δημήτρης Γιαννουκάκης, Τίμος Μωραϊτίνης, Παναγιώτης Παπαδούκας, Μίμης Τραϊφόρος. Η θεματολογία των επιθεωρήσεων έλκεται από την πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα, ενώ σατιρίζονται έντονα οι λαϊκοί τύποι.

Μεταπολεμικά η επιθεώρηση γνωρίζει νέα άνθηση. Νέοι συνθέτες έρχονται να προστεθούν στους παλαιότερους όπως ο Μίμης Πλέσσας, ο Γιώργος Κατσαρός, κ.ά. ενώ ευκαιριακά γράφουν για την επιθεώρηση ο Μανόλης Χιώτης, ο Μάνος Χατζιδάκις κ.ά. Οι ηθοποιοί που παίζουν τα χρόνια εκείνα είναι: Γεωργία Βασιλειάδου, Σπεράτζα Βρανά, Γιάννης Γκιωνάκης, Χρήστος Ευθυμίου, Τάκης Μηλιάδης, Μαρίκα Νέζερ κ.α.

Στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του 1900, παράλληλα με την εμφάνιση της Εθνικής Μουσικής Σχολής, δημιουργείται και η ελληνική οπερέτα. Η οπερέτα είναι ένα διεθνές θεατρικό είδος όπερας σε μικρότερη, απλούστερη και ελαφριά απόδοση με περισσότερο κωμικό χαρακτήρα, της οποίας ένα μεγάλο μέρος είναι πρόζα. Το είδος γίνεται ιδιαίτερα αγαπητό στο κοινό αφού ενισχύει την προσπάθεια προς εξευρωπαϊσμό, με ένα είδος διασκέδασης ελαφράς και ευχάριστης.

Ως θεατρικό είδος πρωτοεμφανίσθηκε στη Γαλλία της οποίας δημιουργός φέρεται ο Ιάκωβος Όφενμπαχ. Από την Γαλλική οπερέτα δημιουργήθηκε η Βιεννέζικη (Γερμανική) που αναδείχθηκε ιδιαίτερα από τον Γιόχαν Στράους τον νεότερο, κύριο χαρακτηριστικό της οποίας πλέον είναι το βαλς. Σημαντικότερες από τις οπερέτες του Γιόχαν Στράους Β΄ είναι ο «Βαρώνος αθίγγανος» και η «Νυχτερίδα». Άλλοι σημαντικοί συνθέτες οπερέτας ήταν οι: Φραντς Λέχαρ, Φραντς φον Σουπέ και Έμεριχ Κάλμαν, Όσκαρ Στράους.

Το κοινό της Αθήνας είχε ήδη γνωρίσει την γαλλική οπερέτα από το 1871 από περιοδεύοντα γαλλικό θίασο. Η πρώτη όμως προσπάθεια ανεβάσματος οπερέτας από Έλληνες ηθοποιούς, γίνεται πολλά χρόνια αργότερα. Το Σεπτέμβριο του 1908 ο θιασάρχης Αντώνιος Νίκας αποφασίζει να ανεβάσει μία οπερέτα με Έλληνες εκτελεστές. Στις 12 Σεπτεμβρίου του 1908, έπειτα από σύντομες αλλά εντατικές πρόβες, ανεβαίνει σε ελληνική μετάφραση η οπερέτα «Μαμζέλ Νιτούς» (Mam’zelle Nitouche) του Hervé με πρωταγωνίστρια τη Ροζαλία Νίκα, και αρχιμουσικό το Θεόφραστο Σακελλαρίδη και σημειώνει εκπληκτική επιτυχία, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις ορισμένων. Η παράσταση αυτή αποτελεί αφετηρία για την ελληνική οπερέτα, αφού και ο ίδιος ο Σακελλαρίδης το 1913 εγκαταλείπει πλέον την επιθεώρηση για να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στην οπερέτα, παρασύροντας και αρκετούς άλλους συνθέτες στο νέο αυτό είδος.

Οι πρώτες ελληνικές οπερέτες πραγματοποιούν μια αληθινή υπέρβαση αφού εγκαταλείπεται η προφανής και διαφημιζόμενη μουσική πειρατεία της εποχής της επιθεώρησης, προς όφελος της δημιουργίας πρωτότυπης ευρωπαϊκής μουσικής γραμμένης από Έλληνες συνθέτες. Με τον τρόπο αυτό λοιπόν αρχίζει στην Ελλάδα, μια εποχή πιο συστηματικής δημιουργικής επεξεργασίας και αφομοίωσης του ευρωπαϊκού μουσικού ιδιώματος.

Γρήγορα ο ηθοποιός και θιασάρχης Ιωάννης Παπαϊωάννου (1875-1931) με την χρηματική ενίσχυση του Φώτη Σαμαρτζή, (Πατρινού δερματέμπορου), δημιουργεί τον πρώτο αποκλειστικά οπερετικό θίασο, που αφού ανεβάζει επιτυχώς πολλές γαλλικές και αυστριακές οπερέτες, στην πορεία ανεβάζει ελληνικές με πρώτη το «Σία κι αράξαμε» (1909) του Σακελλαρίδη. Η συγκεκριμένη είναι η πρώτη ελληνική οπερέτα, αν και συχνά, λανθασμένα, θεωρείται ως πρώτη το «Πόλεμος εν πολέμω» του Σαμάρα. Η οπερέτα κερδίζει αμέσως την αγάπη του κοινού εξ αιτίας του εύθυμου περιεχομένου της, της ωραίας μουσικής και της χρήσης δημοτικής γλώσσας. Ακολουθούν σε λίγο ο ένας μετά τον άλλον οι θίασοι «Αφεντάκη», «Αθηναϊκή Οπερέττα», «Λαγκαδά», «Νίκα» και άλλοι.

Το δρόμο που άνοιξε ο Σακελλαρίδης ακολουθούν: ο Διονύσιος Λαυράγκας («Λήδα» 1909), ο Σπυρίδων Σαμάρας: «Πόλεμος εν πολέμω» (1914), «Πριγκήπισσα της Σασσώνος» (1915), «Κρητικοπούλα» (1916), και άλλοι συνθέτες όπως οι: Ιωσήφ Ριτσιάρδης, Μάρκος Μαστρεκίνης, Ανδρέας Μαστρεκίνης, Σπυρίδων Καίσαρης, Αττίκ, Γιάννης Κομνηνός, Θεόδωρος Σπάθης, Χρήστος Χαιρόπουλος, Μίμης Κατριβάνος, Άγγελος Μαρτίνος, Γιάννης Κωσταντινίδης κ.α. Η οπερέτα άρχισε να παρακμάζει μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1930.

Οι Θεόφραστος Σακελλαρίδης (που θεωρείται ο πατέρας της ελληνικής οπερέτας) και ο Νίκος Χατζηαποστόλου (εξ ίσου σημαντικός συνθέτης), είναι οι κυριότεροι εκπρόσωποί της. Το πιο δημοφιλές έργο του Σακελλαρίδη είναι «Ο Βαφτιστικός» (1918, τον οποίο αγάπησε και τραγούδησε πολύ ο ελληνικός λαός, ύστερα από τη συγκλονιστική απόδοσή του από την Ελληνική Λυρική Σκηνή και εξακολουθεί να παίζεται μέχρι τις μέρες μας), επίσης η πρώτη οπερέτα που έγραψε μετά την αποχώρηση του από την ετήσια επιθεώρηση «Παναθήναια» το 1914, ήταν «Στα Παραπήγματα». Ακολουθούν το «Πικ – Νικ» το 1915.  «Η δεσποινίς Τιπ-Τοπ» το 1916 , «Ο υπνοβάτης» το 1917 , «Θέλω να ιδώ τον Πάπα», «Ο καπετάν Τσανάκας» το 1922, «Τα μοντέρνα κορίτσια» το 1935 κ.ά.

Το πιο δημοφιλές έργο του Νίκου Χατζηαποστόλου είναι οι «Απάχηδες των Αθηνών», το 1921, όπου περιέχεται και το πασίγνωστο τραγούδι «Ρετσίνα μου» που αποτελεί αναφορά στα τραγούδια του κρασιού, ιδιαίτερα αγαπητά την εποχή εκείνη και δείχνει την τάση του συνθέτη να υιοθετεί ένα πιο λαϊκό ύφος. Το 1916 εμφανίστηκε με τη μεγάλη επιτυχία «Μοντέρνα καμαριέρα», «Οι ερωτευμένοι» το 1919, «Το κορίτσι της γειτονιάς» το 1922, «Η γυναίκα του δρόμου» το 1924 κ.ά.

Μερικοί από τους θρυλικούς πρωταγωνιστές της ελληνικής οπερέτας είναι: Μελπομένη Κολλυβά, Ροζαλία Νίκα, Έλσα Ένγκελ, Αφροδίτη Λαουτάρη, Άγγελος Χρυσομάλης, Γιάννης Στυλιανόπουλος, Ζαζά Μπριλλάντη, Μάνος Φιλιππίδης, Γιάννης Πρινέας, Κυριάκος Μαυρέας, Ζωζώ Νταλμάς, Ηρώ Χαντά, Πέτρος Κυριακός, Μιχάλης Κοφινιώτης, Ολυμπία Καντιώτου-Ριτσιάρδη, Σπύρος Μηλιάδης, Παρασκευάς Οικονόμου, Σωτηρία Ιατρίδου, Νίτσα Φιλοσόφου, Άγγελος Μαυρόπουλος, Άννα Καλουτά, Μαρία Καλουτά, Ορέστης Μακρής, Μαρίκα Κρεβατά, Λέλα Πατρικίου, Σπύρος Πατρίκιος, Μαρίκα Νέζερ, Πέτρος Επιτροπάκης, Αριστείδης Πανταζινάκος, Ανθή Ζαχαράτου.

Τα τραγούδια που γεννιούνται γίνονται από την πρώτη στιγμή κοσμαγάπητα, εκδίδονται και κυκλοφορούν σε παρτιτούρες και βρίσκονται στα αναλόγια των πιάνων κάθε αστικού σαλονιού. Το ελληνικό κοινό μέσω της οπερέτας εκπαιδεύτηκε να αποζητά πρωτότυπη μουσική και όχι κακόγουστες αντιγραφές ξένων επιτυχιών.

Ο Βαφτιστικός στο Μέγαρο Μουσικής 2012

Πω! Πω! Τραλλάθηκα!

Απόψε την κιθάρα μου – Χορωδία Φώτη Αλέπορου (καντάδα)

(πηγές:  ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ KARL NEF,  http://www.musicportal.gr/operetta_music?lang=el, Βικιπαίδεια, LivePedia.gr, www.rebetiko.gr/history.php.)