Πόσο συχνά πάσχουν τα παιδιά από αϋπνία;

Το παιδί που πάσχει από αϋπνία μπορεί να δυσκολεύεται να το πάρει ο ύπνος, να κοιμάται λίγες ώρες συνολικά κάθε βράδυ, να ξυπνά κατά τη διάρκεια της νύχτας, να νιώθει ταραγμένο και να δυσκολεύεται να το ξαναπάρει ο ύπνος, να ξυπνά νωρίτερα απ’ ό,τι συνήθως και να νιώθει κουρασμένο και άκεφο όταν σηκώνεται το πρωί.

Τα παραπάνω συμπτώματα πρέπει να διαρκούν τουλάχιστον 2 εβδομάδες για να θεωρηθεί πιθανή η αϋπνία, η οποία είναι μία διαταραχή του ύπνου που αντιμετωπίζει ένα στα πέντε παιδιά σήμερα.

Όταν ο ύπνος του παιδιού διαταράσσεται σημαντικά με το πέρασμα του χρόνου, τότε εκείνο μπορεί να εμφανίσει κόπωση, στενοχώρια, ασταθή διάθεση, ευερεθιστότητα, ψυχοκινητική ανησυχία, απώλεια συγκέντρωσης και μνήμης, μείωση της σχολικής επίδοσης και χαμηλή αυτοπεποίθηση.

Ωστόσο, τις περισσότερες φορές πρόκειται για μια παροδική κατάσταση, η οποία σταματά από μόνη της όσο το παιδί μεγαλώνει.

Πού οφείλεται η αϋπνία στα παιδιά;

Πρόκειται συχνά για ένα σύμπτωμα μεταμφιεσμένης κατάθλιψης ή ενός βαθύτερου ανεπεξέργαστου άγχους. Σύμφωνα με έρευνα στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Sleep», το 75% των παιδιών που έχουν διαγνωσθεί με μείζονα κατάθλιψη αντιμετωπίζει και προβλήματα αϋπνίας.

Παρουσιάζεται συχνότερα στα παιδιά που πάσχουν από διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας ή από αγχώδεις διαταραχές.

Οι πρώιμοι παιδικοί φόβοι, όπως π.χ. ο φόβος για το σκοτάδι, μπορούν επίσης να υποδαυλίσουν στον παιδικό ψυχισμό έντονο άγχος, ταχυκαρδία, κλάμα, προσπάθειες αποφυγής του, έντονους εφιάλτες, νυχτερινούς τρόμους, νυχτερινή ενούρηση και προσκόλληση στον γονιό για κατευνασμό του φόβου και διαβεβαίωση.

Η ιδιοσυγκρασία του παιδιού, τα βιώματά του, οι στάσεις και οι φόβοι των ίδιων των γονιών, το αρμονικό ή δυσμενές, δοτικό ή στερητικό περιβάλλον μέσα στο οποίο το παιδί μεγαλώνει, σχηματοποιούν τη σχέση του παιδιού με τον ύπνο αλλά και τις αναγκαίες άμυνες για την υπέρβασή του.

Πρώτα θα πρέπει ο γονιός να μιλήσει με το ίδιο το παιδί, αλλά και με τον δάσκαλο προκειμένου να εκμαιεύσει και να κατανοήσει τις ρίζες του συμπτώματος. Ο διάλογος με το παιδί μπορεί να είναι από μόνος του θεραπευτικός.

Η επίσκεψη σε ειδικό προτείνεται όταν η αϋπνία είναι παρατεταμένη και δημιουργεί δευτερογενείς επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής του παιδιού.

(πηγές: madata.gr, Real.gr)

Share
Κατηγορίες: ΕΙΔΗΣΟΥΛΕΣ | Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Πόσο συχνά πάσχουν τα παιδιά από αϋπνία;

Επιστήμονες πέτυχαν εξ αποστάσεως μέτρηση του σφυγμού της καρδιάς

Μια βιντεοκάμερα, σε συνδυασμό με το κατάλληλο πολύπλοκο λογισμικό, επιτρέπει την ακριβή καταγραφή του σφυγμού της καρδιάς και του ρυθμού της αναπνοής ενός ανθρώπου εξ αποστάσεως, χωρίς να χρειάζεται το ιατρικό προσωπικό να αγγίξει καν τον ασθενή με κάποιο όργανο μέτρησης.

Η νέα φθηνή μέθοδος αποτύπωσης των ζωτικών βιολογικών δεικτών -που εμφανίζει ποσοστό λάθους μόνο 1% έως 3%- θα προσφέρει σημαντική βοήθεια στην μελλοντική τηλε-ιατρική, μεταξύ άλλων διευκολύνοντας την έγκαιρη διάγνωση ενός εμφράγματος ή εγκεφαλικού στο σπίτι.

Οι ερευνητές του Ιατρικού Κολλεγίου του πανεπιστημίου Regents της Τζόρτζια των ΗΠΑ και του Βιοϊατρικού Ερευνητικού Ινστιτούτου BanΝa της Κίνας, με επικεφαλής τον νευροεπιστήμονα δρα Τζόε Τσιέν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS ONE’, ήδη εργάζονται για να κάνουν κάτι ανάλογο με την εξ αποστάσεως μέτρηση της αρτηριακής πίεσης.

«Ο σφυγμός της καρδιάς και ο ρυθμός της αναπνοής μας δείχνει προφανώς πολλά πράγματα για την κατάσταση ενός ανθρώπου. Κανονικά, το ιατρικό προσωπικό πρέπει να έρθει σε σωματική επαφή με ένα ασθενή για να μετρήσει αυτούς τους δείκτες. Όμως οι αλγόριθμοι που αναπτύξαμε, μας δίνουν τη δυνατότητα γρήγορα και με ακρίβεια να μεταφράζουμε, για παράδειγμα, μια αδιόρατη κίνηση του δέρματος σε συνδυασμό με την αναπνοή, σε μια ακριβή μέτρηση του ρυθμού με τον οποίο κάποιος αναπνέει», δήλωσε ο Τζόε Τσιεν.

Οι εν λόγω αλγόριθμοι του λογισμικού αρχικά αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο ερευνών για την «μετάφραση» της δραστηριότητας του εγκεφάλου και στη συνέχεια προσαρμόστηκαν για την ερμηνεία των ρυθμών της καρδιάς και των πνευμόνων. Για παράδειγμα, με κάθε παλμό της καρδιάς, αυξομειώνεται η ποσότητα αίματος που κυλάει στα αιμοφόρα αγγεία. Όταν αυξάνεται η ποσότητα του αίματος, τότε περισσότερο φως απορροφάται παρά αντανακλάται και αυτό καταγράφεται από την κάμερα.

Στην περίπτωση της αναπνοής, από την άλλη, η διαδικασία της εισπνοής – εκπνοής επιφέρει μικρές σωματικές κινήσεις, με συνέπεια το σώμα, καθώς κινείται, να παράγει διαφορετικά μήκη κύματος του φωτός, κάτι που επίσης «πιάνει» η κάμερα και μετά ερμηνεύει ανάλογα το λογισμικό. Μάλιστα, κατά τους ερευνητές, επειδή ο σφυγμός της καρδιάς και ο ρυθμός της αναπνοής συνδέονται στενά, ο δεύτερος δείκτης θα μπορούσε να υπολογιστεί με βάση μόνο τον πρώτο.

Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν την ακρίβεια της νέας τεχνικής κάνοντας διάφορες δοκιμές σε ανθρώπους και ζώα. Το λογισμικό μπορεί να «δουλέψει» με οποιαδήποτε βιντεοκάμερα, καθώς και με άλλους αισθητήρες.

(πηγή: thestival.gr με Πληροφορίες ΑΜΠΕ)

Share
Κατηγορίες: ΕΙΔΗΣΟΥΛΕΣ | Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Επιστήμονες πέτυχαν εξ αποστάσεως μέτρηση του σφυγμού της καρδιάς

Από σπάνιες παθήσεις πάσχουν 1 εκατ. Έλληνες

Οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν αναπτύσσουν φάρμακα για τις ασθένειες αυτές

Πάσχουν από νοσήματα που χαρακτηρίζονται σπάνια και όμως αποτελούν το 10% του ευρωπαϊκού πληθυσμού! Συνολικά ο αριθμός των ανθρώπων με σπάνιες παθήσεις στην Ελλάδα υπολογίζεται πως φτάνει το 1 εκατ.

«Στο 80% των πασχόντων, η διάγνωση γίνεται κατά την παιδική ηλικία. Κι επειδή οι παθήσεις αυτές είναι σπάνιες, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στη διάγνωση γιατί δεν υπάρχουν εξειδικευμένοι γιατροί. Γι’ αυτό είναι αναγκαία η ενημέρωση των νέων αλλά και παλαιότερων γιατρών για την έγκαιρη αναγνώριση των σπανίων παθήσεων, ώστε να υπάρχει η άμεση θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών, αλλά και πρόληψη, όσο αυτό είναι δυνατόν, της δυσάρεστης εξέλιξης κάθε σπάνιας νόσου» επισημαίνει στο ΑΜΠΕ η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Σπανίων Παθήσεων Μαριάννα Λάμπρου, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Οι Σπάνιες Παθήσεις στη Βόρεια Ελλάδα».

Οι σπάνιες παθήσεις μπορεί να είναι αιματολογικές, αναπνευστικές ανοσολογικές, γαστρεντερικές, δερματολογικές, ενδοκρινικές, καρδιαγγειακές, νεοπλασματικές, νευρολογικές, μεταβολικές, οφθαλμολογικές, σκελετικές. Για τη θεραπεία τους

χορηγούνται τα λεγόμενα «ορφανά» φάρμακα. Αυτά προορίζονται για τη διάγνωση, την πρόληψη ή τη θεραπεία παθήσεων που συνεπάγονται κίνδυνο για τη ζωή ή είναι πολύ σοβαρές, είναι σπάνιες και ο επιπολασμός τους στην ΕΕ είναι χαμηλότερος από 5 κρούσματα ανά 10.000 άτομα.

«Οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν είναι πρόθυμες να αναπτύξουν τέτοια φάρμακα υπό συνήθεις συνθήκες αγοράς, καθώς το κόστος παραγωγής και εμπορίας τους δεν θα μπορούσε να καλυφθεί από τις αναμενόμενες πωλήσεις των φαρμάκων χωρίς την παροχή κινήτρων» αναφέρει η κ. Λάμπρου.

Η οζώδης σκλήρυνση είναι μία μόνο από τις νευρολογικές σπάνιες παθήσεις. Πρόκειται για μια γενετική πάθηση, η οποία προκαλεί καλοήθεις όγκους σε διάφορα όργανα, όπως ο εγκέφαλος, τα μάτια, η καρδιά, οι νεφροί, το δέρμα και οι πνεύμονες. Περισσότερο από ένα εκατομμύριο άτομα στον κόσμο πάσχουν από οζώδη σκλήρυνση, ενώ στη χώρα μας αναλογούν περίπου 1.500 άτομα. Η ζωή για κάποιον που πάσχει από μια σπάνια νόσο δεν είναι καθόλου εύκολη. Από οζώδη σκλήρυνση έπασχε και η κόρη της κ. Λάμπρου, η οποία «έφυγε» πριν από 4,5 χρόνια από ανακοπή.

«Η κόρη μου είχε οζώδη σκλήρυνση, που είναι μια πολυσυστηματική νόσος, η οποία επηρεάζει τα πάντα, τα νεφρά, την καρδιά και είναι η κύρια γενετική πάθηση που προκαλεί αυτισμό και επιληψία. Όταν γεννήθηκε, νομίζαμε ότι πάσχει από συγγενή καρδιοπάθεια. Στα τρία της διαγνώστηκε η οζώδης σκλήρυνση. Την έχασα πριν από 4,5 χρόνια, στα 40 της. Προσπαθούσαμε να ζει φυσιολογικά, πήγε σχολείο μέχρι ένα σημείο και μετά άρχισαν οι επεμβάσεις. Η κόρη μου φαινόταν σαν “προσωποποίηση της υγείας”, ζωγράφιζε πολύ όμορφα. Κανείς δεν καταλάβαινε ότι είναι άρρωστη και τι τραβούσε, μόνο η ίδια. Η πάθηση αυτή επηρεάζει όλη τη ζωή, δημιουργεί όγκους στα νεφρά και οδηγεί σε νεφρική ανεπάρκεια. Τελικά, η κόρη μου έφυγε από ανακοπή. Πήγαμε μέχρι εκεί που μπορούσαμε να πάμε. Συνήθως, άτομα με οζώδη σκλήρυνση πεθαίνουν πολύ νωρίτερα» αφηγείται η κ. Λάμπρου.

Ο αριθμός των σπάνιων παθήσεων ανέχεται στις 8.000 αλλά απ’ αυτές έχουν καταγραφεί οι περίπου 7.000. Κάποιες απ’ αυτές μπορεί να μην τις έχει καν ακούσει κανείς, ενώ κάποιες είναι αρκετά γνωστές, όπως π.χ. η μεσογειακή αναιμία.

«Η μεσογειακή αναιμία κατατάσσεται στα σπάνια νοσήματα, γιατί μπορεί στη χώρα μας και στις μεσογειακές χώρες να είναι γνωστή, στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, όμως, είναι άγνωστη. Αν θα έπρεπε να γίνουν στην Ευρώπη κέντρα αναφοράς για σπάνιες παθήσεις, η Ελλάδα θα ήταν η πιο κατάλληλη για ένα κέντρο αναφοράς για τη μεσογειακή αναιμία» εξηγεί η κ. Λάμπρου.

(πηγή: newsbeast.gr)

Share
Κατηγορίες: ΕΙΔΗΣΟΥΛΕΣ | Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Από σπάνιες παθήσεις πάσχουν 1 εκατ. Έλληνες

Ζωή σε ένα γιαπί για οικογένεια στα Χανιά

Δραματικές συνθήκες για μια οικογένεια που ζει σε ένα ... γιαπί στα Χανιά

Δραματικές συνθήκες για μια οικογένεια που ζει σε ένα … γιαπί στα Χανιά

Άστεγη έχει μείνει εδώ και τρεις εβδομάδες μία τρίτεκνη οικογένεια στα Χανιά που λόγω οικονομικών προβλημάτων ζει σε ένα γιαπί στα Λενταριανά. Η οικογένεια επιβιώνει στα θεμέλια μιας οικοδομής, χωρίς νερό, ηλεκτρικό ρεύμα, φαγητό, σκεπάσματα, ενώ η μητέρα αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας ούσα ινσουλινοεξαρτώμενη και τα δύο ανήλικα παιδιά δεν μπορούν να παρακολουθήσουν το σχολείο, γιατί δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς. Τα βράδια κοιμούνται μέσα σ’ ένα εγκαταλελειμμένο αυτοκίνητο στον χώρο της οικοδομής.

Τα Χανιώτικα Νέα βρέθηκαν χθες στο σημείο που διαμένει η οικογένεια του Βασίλη και της Σοφίας Μπέτη, στο τέρμα της οδού Παπαναστασίου καταγράφοντας τις συνθήκες που βιώνουν τα παιδιά, αλλά και οι γονείς οι οποίοι, όπως μας είπαν, μέχρι πρόσφατα διατηρούσαν πάγκο σε λαϊκή αγορά των Χανίων πουλώντας ρούχα, αλλά τον τελευταίο καιρό οι αρμόδιες Υπηρεσίες δεν τους χορηγούν την απαραίτητη άδεια, επειδή, όπως υποστηρίζουν δεν έχουν κάρτα ανεργίας.

Εμείς πουλούσαμε ρούχα εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Με ανάγκασαν να μπω στο ΤΕΒΕ, να αγοράσω ταμειακή μηχανή για να συνεχίσω το επάγγελμα και να υπάρχω. Δούλεψα 7 – 8 χρόνια έχοντας άδεια από τον εκάστοτε Νομάρχη Χανίων και αφού είχα περάσει από επιτροπή. Όμως τώρα η Επιτροπή με έκοψε γιατί δεν είχα κάρτα ανεργίας. Πάει αρκετός καιρός. Είναι δύο χρόνια τώρα που παλεύω με το θέμα της άδειας και δεν μπορώ να βγάλω άκρη, ανέφερε ο πατέρας της οικογένειας και πρόσθεσε: Ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων κ. Βουλγαράκης γνωρίζει πολύ καλά το θέμα μου, έχουν γίνει μεγάλες ενοχλήσεις, αλλά δεν υπάρχει εξέλιξη. Ζητάμε την βοήθεια του αντιπεριφερειάρχη, γιατί εδώ και ενάμιση χρόνο μας έβγαλαν από την λαϊκή αγορά και από τότε αντιμετωπίζουμε τρομερά προβλήματα.

(πηγή: prismanews.gr)

Share
Κατηγορίες: ΕΙΔΗΣΟΥΛΕΣ | Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ζωή σε ένα γιαπί για οικογένεια στα Χανιά

Η ΑΣΤΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ – ΤΟ ΕΝΤΕΧΝΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Γράφει ο Φώτης Ρήνας

Είναι τραγούδια και μουσική γραμμένα σε λαϊκό ύφος από σπουδασμένους, επώνυμους δημιουργούς, με (δυτική) μουσική παιδεία. Απευθύνονται στο λαό με αγάπη, σεβασμό και μεράκι, αφομοιώνοντας δημιουργικά τη λαϊκή μας μουσική. Γι’ αυτό, πολλά απ’ αυτά έτυχαν ευρείας κοινωνικής αποδοχής και αγαπήθηκαν αμέσως από όλα τα κοινωνικά στρώματα όσο και τα γνήσια λαϊκά.

Το «έντεχνο» λαϊκό τραγούδι, εμφανίζεται στα τέλη της δεκαετίας του 1950 – αρχές δεκαετίας του 1960 με πρωτεργάτες τους: Μάνο Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη. Ο όρος «Έντεχνο-λαϊκό» περιέχει δύο αντιφατικές έννοιες, δηλωτικές του διχασμού του Νεοέλληνα ανάμεσα στην λαϊκή παράδοση και τον δυτικό προσανατολισμό. Ο Μίκης Θεοδωράκης ορίζει το «έντεχνο» λαϊκό τραγούδι ως: «ένα σύγχρονο σύνθετο μουσικό έργο τέχνης που θα μπορεί να αφομοιωθεί δημιουργικά από τις μάζες». Αφετηρία της προσπάθειας αυτής είναι ο «Επιτάφιος» (1958, σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου), για τον οποίο ο Θεοδωράκης αναφέρει: «δεν είναι τίποτε άλλο παρά το πάντρεμα ανάμεσα στη σύγχρονη ελληνική μουσική και στη σύγχρονη ελληνική ποίηση».

Ως αποτέλεσμα δημιουργείται μια παράδοση μελοποιημένης ποίησης που ονομάζεται «Έντεχνο τραγούδι». Διαφέρει από το λαϊκό κυρίως στο στίχο, αλλά και στη μουσική (ενορχήστρωση, ύφος). Ο χαρακτήρας του είναι περισσότερο δυτικός όσον αφορά στα συνθετικά μέσα. Μπορεί να χρησιμοποιεί δυτική αρμονία, ακόμα και αντίστιξη, καθώς και όργανα της συμφωνικής ορχήστρας, χορωδίες και συμφωνικά σύνολα. Δεν έχει όμως καμία σχέση με τη φόρμα του δυτικοευρωπαϊκού ρομαντικού και μεταρομαντικού έντεχνου τραγουδιού Ληντ (Lied). Το ελληνικό «έντεχνο» τραγούδι αποκτά γρήγορα μεγάλη απήχηση στις πλατιές μάζες, φαινόμενο πραγματικά σπάνιο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Σε αυτό συνέβαλε και ο ενεργός πολιτικός ρόλος του συγκεκριμένου είδους κατά τη περίοδο της δικτατορίας.

Το «έντεχνο» γράφεται με νότες, σε παρτιτούρα, ενώ το λαϊκό συνήθως πάνω στο όργανο (μπουζούκι) και σε μαγνητόφωνο. Ήρθε να καλύψει μιά ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας, γεφυρώνοντας το μέχρι τότε βαθύ, αγεφύρωτο  χάσμα  ανάμεσα στη λαϊκή και την έντεχνη μουσική, φαινόμενο δυστυχώς αποκλειστικά ελληνικό.  Κάτι που δεν συνέβει με το φλαμένγκο, το φάντο (παραδοσιακή μουσική της Πορτογαλίας), το τάνγκο κλπ.

Το έδαφος είχε προετοιμασθεί και «στρωθεί» ήδη από ταλαντούχους λαϊκούς συνθέτες και ερμηνευτές (Τσιτσάνης, Χιώτης, Ζαμπέτας, Μητσάκης, Μπιθικώτσης, Καζαντζίδης, κ.ά.). Με τη βοήθειά τους οι δύο πρωτοπόροι συνθέτες εισήλθαν δυναμικά στον χώρο του λαϊκού τραγουδιού, βάζοντας τις βάσεις για ένα αισθητικό ρεύμα που αποτέλεσε μεγάλη τομή στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού. Το επηρέασε για  δεκαετίες , δίνοντάς του έναν χαρακτήρα ελληνικότητας, που ως τότε θεωρούνταν ασυμβίβαστος, με τις σοβαρές προθέσεις ενός λόγιου συνθέτη.

Μια σημαντική και πρωτότυπη διεθνώς καινοτομία ήταν η σύνδεση της μουσικής με τον σοβαρό ποιητικό λόγο. Ο Θεοδωράκης με τη μουσική επένδυση του “Επιτάφιου”, εισάγει την ποίηση στο λαϊκό τραγούδι. Με τη χρησιμοποίηση στίχων από έργα Ελλήνων κυρίως (Βάρναλης, Ρίτσος, Ελύτης, Σεφέρης, Γκάτσος, κ.ά.) αλλά και ξένων ποιητών, που έγιναν έτσι προσιτοί στο ευρύ κοινό (μελοποιημένη ποίηση). Το «έντεχνο» λαϊκό έφερε κυριολεκτικά τη λόγια ποίηση «στο στόμα του λαού».

O Γιάννης Ρίτσος ευτύχησε να δει και να ακούσει, μελοποιημένα από καταξιωμένους συνθέτες, πολλά από τα μεγάλα του ποιητικά δημιουργήματα: Ο Μίκης Θεοδωράκης  έντυσε με την μουσική του εκτός από τον “Επιτάφιο”, τη “Ρωμιοσύνη” και “τα 18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας”. Χάρη στον Χρήστο Λεοντή οι στίχοι από το “καπνισμένο τσουκάλι” έσμιξαν μέσα στις καρδιές μας με τις φωνές του Νίκου Ξυλούρη και της Τάνιας Τσανακλίδου. Ο Θάνος Μικρούτσικος μελοποίησε ποιήματα του Ρίτσου στην “καντάτα για την Μακρόνησο” και στη “Σονάτα του Σεληνόφωτος”, ο Σπύρος Σαμοΐλης στις “γειτονιές του κόσμου”, ο Μάριος Τόκας στην “πικραμένη μου γενιά”. Ο Νίκος Μαμαγκάκης μελοποίησε την “Εαρινή συμφωνία”, ο Μιχάλης Τερζής “τον ύμνο και θρήνο για την Κύπρο”, αλλά και άλλοι συνθέτες αναμετρήθηκαν μελωδικά με την ποίηση του Γιάννη Ρίτσου.

Άλλο χαρακτηριστικό στο «έντεχνο» είναι οι λαϊκές συναυλίες, οι οποίες γίνονται μέσο επικοινωνίας με το κοινό, αλλά και τρόπος διασκέδασης, εκπαίδευσης και έκφρασής του.

Επίσης αναδείχτηκε ένα μέχρι τότε αγνοημένο και περιφρονημένο στην ελληνική «έντεχνη» μουσική δημοφιλές λαϊκό όργανο, το μπουζούκι. Και χρησιμοποιήθηκαν σαν σολίστες, ερμηνευτές  ή και ενορχηστρωτές σπουδαίοι  γνήσιοι λαϊκοί μουσικοί και τραγουδιστές (Τσιτσάνης, Χιώτης, Μπιθικώτσης, Ζαμπέτας,  Καζαντζίδης, Μαρινέλλα,  Μαίρη Λίντα κ.ά.).

Μια άλλη καινοτομία ήταν οι κύκλοι τραγουδιών: δίσκοι με ενότητες τραγουδιών που ακολουθούν μια ενιαία κεντρική ιδέα. Ενδεικτικοί κύκλοι τραγουδιών που θεωρούνται σήμερα κλασικοί του «έντεχνου» τραγουδιού είναι: Μίκης Θεοδωράκης: Άξιον Εστί («λαϊκό ορατόριο», Ελύτης). Μάνος Χατζιδάκις: Μεγάλος Ερωτικός (μελοποιημένη ποίηση περί έρωτος: Σαπφώ, Ευριπίδης, Σολωμός, Καβάφης, Ελύτης, Γκάτσος, κ.ά.). Γιάννης Μαρκόπουλος: Ιθαγένεια, Χρονικό (Μύρης). Θάνος Μικρούτσικος: Ο Σταυρός του Νότου (Καββαδίας). Σταύρος Ξαρχάκος: Κατά Μάρκον (Γκάτσος). Διονύσης Σαββόπουλος: Μπάλλος, Αχαρνής, κ.ά.

Ο Μάνος Χατζιδάκις με την αυστηρή, εκλεκτική και “αριστοκρατική” διάθεσή του, στέκει απόμακρος από τις μάζες και τους μηχανισμούς προβολής, και συχνά τις ίδιες τις καταθέσεις του… Η δυναμική όμως των τραγουδιών του είναι τόσο μεγάλη που λειτουργούν καταλυτικά. Οι επιρροές του από την ευρωπαϊκή μουσική φιλτράρονται στο χωνευτήρι του παραδοσιακού ηχοχρώματος και μετουσιώνονται με σοφία, ταλέντο, διαύγεια και τόλμη σε πρωτοποριακά ακούσματα, που χάρις και την απολύτως συνταιριαστή γραφή του Νίκου Γκάτσου, γκρεμίζουν τα στεγανά και τη δεδομένη γραφή των λαϊκών τραγουδιών. Ιδανικός γεφυροποιός των ετερόκλητων σημείων της σχολής των Θεοδωράκη – Χατζιδάκι υπήρξε ο Σταύρος Ξαρχάκος. Πάνω στο λόγο του Λευτέρη Παπαδόπουλου σε πρώτη φάση και του Νίκου Γκάτσου στην πορεία, ο Ξαρχάκος υπογράφει σπουδαία και διαχρονικά τραγούδια με εκπληκτικές εναλλαγές στην μουσική γραφή και δεξιοτεχνικές ενορχηστρώσεις που τον καταξιώνουν ως άξιο συνοδοιπόρο των δύο μεγάλων.

Κι άλλοι όμως προικισμένοι συνθέτες, πήραν την σκυτάλη και έδωσαν νέα πνοή στο «έντεχνο» τραγούδι, όπως οι: Μάνος Λοίζος, Δήμος Μούτσης, Δημήτρης Λάγιος, Σταύρος Κουγιουμτζής, Γιώργος Κατσαρός, Ηλίας Ανδριόπουλος, Γιώργος Χατζηνάσιος, Λουκιανός Κηλαηδόνης, Βαγγέλης Γερμανός, Κώστας Χατζής, Μίμης Πλέσσας, καθώς και οι νεότεροι: Σταμάτης Κραουνάκης, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Γιώργος Ανδρέου, Ορφέας Περίδης, Μιλτιάδης Πασχαλίδης, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Σωκράτης Μάλαμας, Φοίβος Δεληβοριάς, κ.ά.

Για το Γιάννη Σπανό, να θυμηθούμε ότι πάνω του στηρίχτηκε, ένα μεγάλο και καίριο κομμάτι του «Νέου Κύματος», του δημοφιλούς μουσικού ρεύματος που άνθησε στα μέσα της δεκαετίας του 1960 και αποτελούσε μια προσπάθεια ανανέωσης του ελαφρού τραγουδιού. Ο όρος οφείλεται στον Γιάννη Σπανό, ο οποίος μετέφερε στην ελληνική μουσική τον γαλλικό όρο Nouvelle Vague (έστω και αν αυτός ήταν κινηματογραφικός).

Βασικότεροι εκπρόσωποι του Νέου Κύματος ήταν οι Γιάννης Σπανός (συνθέτης), Λάκης Παπάς (συνθέτης – τραγουδιστής), Γιώργος Ζωγράφος (τραγουδιστής), Αρλέτα (στιχουργός – συνθέτης – τραγουδίστρια), Πόπη Αστεριάδη (τραγουδίστρια), Νότης Μαυρουδής (συνθέτης), Καίτη Χωματά (τραγουδίστρια), Γιάννης Πουλόπουλος (τραγουδιστής), κ.ά.

Το Νέο Κύμα χαρακτηριζόταν από συνθέσεις με εκφραστική λιτότητα και ευαισθησία. Οι καλλιτέχνες αρχικά ερμήνευαν τα τραγούδια τους- συνήθως με συνοδεία κιθάρας και πιάνου- σε μικρές μπουάτ στην Πλάκα. Στην πραγματικότητα δεν ήταν μόνο τραγούδια στο ύφος της μπαλάντας, με λίγα όργανα και με φευγάτη διάθεση, ούτε και είχε ένα ενιαίο ύφος, αλλά μπορούσε να χωρέσει τα πάντα: και γνήσια λαϊκά και λαϊκότροπα και παραδοσιακά δημοτικά, ακόμα και «ροκ» καταστάσεις, ή και τραγούδια απλώς χορευτικά.

Σημαντικοί στιχουργοί του «έντεχνου» ήταν οι: Λευτέρης Παπαδόπουλος, Μάνος Ελευθερίου, Τάσος Λειβαδίτης, Λίνα Νικολακοπούλου, κ.ά.

Χαρακτηριστικότεροι ερμηνευτές της πρώτης γενιάς του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού (1950-1980) είναι οι: Σούλα Μπιρμπίλη, Γιοβάννα, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Φλέρυ Νταντωνάκη, Μαρία Φαραντούρη, Γιώργος Μούτσιος, Μαρία Δημητριάδη, Αλίκη Καγιαλόγλου, Μαρίζα Κώχ, Νάνα Μούσχουρη κ.ά., ενώ από το 1980 μέχρι σήμερα έχουν ξεχωρίσει οι Νένα Βενετσάνου, Σαβίνα Γιαννάτου, Έλλη Πασπαλά, Μανώλης Λιδάκης, Γιάννης Κότσιρας, Δημήτρης Μπάσης και Νατάσα Μποφίλιου, μεταξύ άλλων. Παράλληλα, γνωστοί τραγουδιστές όπως οι: Χάρις Αλεξίου, Δήμητρα Γαλάνη, Τάνια Τσανακλίδου και Γιώργος Νταλάρας, έχουν επίσης ασχοληθεί κατά καιρούς με το «έντεχνο» πραγματοποιώντας αξιόλογες ερμηνείες.

Τη διάδοση του «έντεχνου» βοήθησαν η δισκογραφία, – στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 έχουμε τις πρώτες κυκλοφορίες μεγάλων δίσκων 33 στροφών ενώ το 1964 εγκαινιάζονται στο εργοστάσιο της Ριζούπολης νέα πολυκάναλα στούντιο που παρέχουν στους ερμηνευτές και τους μουσικούς την δυνατότητα να γράφουν πλέον χωριστά, και όχι όλοι μαζί ταυτόχρονα, όπως γινόταν μέχρι τότε – και ο κινηματογράφος. Κομμάτια όπως τα «παιδιά του Πειραιά» και ο «Ζορμπάς» έγιναν παγκόσμια γνωστά, δημοφιλή και συνώνυμα της Ελλάδας.

«Ποιος τη ζωή μου», Μίκης Θεοδωράκης – Μάνος Ελευθερίου, Μαρία Φαραντούρη

«Αθανασία», Μάνου Χατζιδάκι – Νίκου Γκάτσου, Φλέρυ Νταντωνάκη

«Μικρή πατρίδα», Γιώργου Ανδρέου – Παρασκευά Καρασούλου, Χρήστος Θηβαίος – Μάριος Φραγκούλης

«Ήρθες αγάπη μου», Γιάννη Σπανού – Σούλα Μπιρμπίλη

(Πηγές: Βικιπαίδεια, http://afmarx.wordpress.com/2009/04/30/ritsos-menths-songs/,  http://www.musicheaven.gr, http://www.derti.gr/pdf/history.pdf, http://www.neo-kyma.gr).

Share
Κατηγορίες: ΕΚ-ΠΑΙΔΕΥΩ ΜΕΛΩΔΙΚΑ, ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ | Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Η ΑΣΤΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ – ΤΟ ΕΝΤΕΧΝΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ