Γράφει η Σταματάκη Αστερία, Κλινικός διαιτολόγος – διατροφολόγος, ΜSc στην κλινική διατροφή, Επιστημονικός Συνεργάτης Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Νίκαιας www.mednutrition.gr
Λίπος, μια ουσία εφιάλτης. Όλοι μας προσπαθούμε να το αποφύγουμε. Οι Διεθνείς Οργανισμοί το «ξορκίζουν» στο όνομα της δημόσιας υγείας. Αλλά όλα τα λίπη είναι επιζήμια για την υγεία;
Στις μέρες μας, τα λιπαρά είναι ένας όρος πολύ παρεξηγημένος. Τι είναι τα λιπαρά και ποιος ο ρόλος τους;
Τα λιπαρά είναι ένα από τα τρία μακροθρεπτικά συστατικά (συστατικά που δίνουν θερμίδες) και αποτελούν μια συμπυκνωμένη μορφή ενέργειας (1 γραμμάριο λίπους αποδίδει 9 θερμίδες).
Τα λιπαρά επιτελούν πολλές λειτουργίες:
Είναι βασικά συστατικά των κυτταρικών μεμβρανών
Βοηθούν στη διατήρηση μιας σταθερής θερμοκρασίας σώματος
Προφυλάσσουν τα όργανα του σώματος
Βοηθούν στην απορρόφηση και μεταφορά των λιποδιαλυτών βιταμινών
Επιφέρουν γρήγορα το αίσθημα του κορεσμού και χαρίζουν νοστιμιά στα τρόφιμα
Από τα παραπάνω κατανοούμε ότι τα λιπαρά παίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού και ότι εκτός από τα κακά λιπαρά υπάρχουν και τα καλά.
Τα λίπη σχηματίζονται από τα λιπίδια και αυτά αποτελούνται από τα λιπαρά οξέα. Τα λιπαρά οξέα διακρίνονται σε :
Απαραίτητα λιπαρά οξέα, δηλαδή λιπαρά οξέα τα οποία δεν μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός και πρέπει να τα λάβει απαραιτήτως μέσω της διατροφής του. Απαραίτητα λιπαρά οξέα είναι τα ω-3 και τα ω-6
Μη απαραίτητα λιπαρά οξέα, λιπαρά οξέα τα οποία μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός από μόνος του.
Τα λιπαρά που λαμβάνουμε από τη διατροφή μπορεί να είναι «καλά» ή «κακά»:
Κορεσμένα (κακά λιπαρά), τα λιπαρά αυτά βρίσκονται στα ζωικά προϊόντα όπως τα κρέατα με λίπος, τα τυριά που είναι πλούσια σε λίπος, το φρέσκο βούτυρο, τα αλλαντικά κ.α. Τα κορεσμένα λιπαρά αυξάνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα.
Ακόρεστα λιπαρά οξέα (καλά λιπαρά). Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα διακρίνονται σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα. Τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα βρίσκονται στο ελαιόλαδο, στο αβοκάντο και στο κραμβέλαιο. Τα μονοακόρεστα λιπαρά μπορούν να μειώνουν τα επίπεδα της ολικής καθώς επίσης και της κακής χοληστερόλης. Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα είναι κυρίως φυτικής προέλευσης, ανευρίσκονται στα φυτικά έλαια, στις μαργαρίνες καθώς επίσης και στα λιπαρά ψάρια π.χ. σολομός, σαρδέλα, σκουμπρί, τόνος. Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα έχουν την τάση να μειώνουν τα επίπεδα της ολικής και της κακής χοληστερόλης.
Μας ρωτάτε… σας απαντάμε
ΕΡΩΤΗΣΗ: Συνηθίζω να δίνω στο παιδί μου επειδή είναι 6 χρονών πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα. Είναι σωστό ή λάθος;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Tα παιδιά που είναι πάνω από 5 ετών, αλλά και εκείνα που είναι μεγαλύτερα από 3 ετών και έχουν διατροφή πλούσια σε λίπος, καλό θα ήταν να καταναλώνουν αποβουτυρωμένα ή ημι-αποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά οξέα τα οποία μακροχρόνια κάνουν κακό στο καρδιαγγειακό σύστημα. Όσον αφορά την περιεκτικότητα των χαμηλών σε λιπαρά γαλακτοκομικών σε ασβέστιο, δεν θα πρέπει να ανησυχείτε καθώς αυτά τα προϊόντα έχουν περισσότερο ασβέστιο από τα πλήρη γαλακτοκομικά.
–
